SPSS’de, bağımsız iki grup arasındaki farklılıkları analiz etmek için kullanılan t-testi uygulamasını gerçekleştirmek için, Analyze, Compare Means ve Independent Sample t-test seçeneklerini sırasıyla seçeriz. Bu, aşağıda gösterilen diyalog kutusunu açar. Diyalog kutusunun sol tarafında bulunan pencerede, analiz için kullanılacak değişkenlerin listesi bulunur.
Kaynak: Altunişik, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yildirim, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 226, 103-118.
Analiz için seçtiğimiz değişkenleri, diyalog kutusunun sağ tarafındaki “Test Variable(s)” kısmına, ortadaki aktarma düğmesi (siyah ok) aracılığıyla taşıyoruz. Ardından, karşılaştırılacak grupları temsil eden değişkeni aynı aktarma düğmesiyle “Grouping Variable” kısmına taşıyoruz. Daha sonra, “Grouping Variable” kısmının altındaki “Define Groups” düğmesine tıklıyoruz ve açılan “Define Groups” diyalog kutusuna iki grubun kodlarını giriyoruz. “Continue” düğmesine tıkladıktan sonra önceki ekrana geri dönüyoruz ve “OK” düğmesine tıklayarak analizi tamamlıyoruz.
Kaynak: Altunişik, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yildirim, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 226, 103-118.
Kaynak: Altunişik, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yildirim, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 226, 103-118.
t-testi analizi sonuçları, önceki örnekte gösterildiği gibi bir formatta çıktı sayfasında görüntülenir. Çıktı sayfasında iki tablo bulunmaktadır. İlk tabloda, karşılaştırılan gruplara ait frekans dağılımı, ortalama, standart sapma ve standart hata gibi özet istatistikler bulunur.
İkinci tablo ise t-testi sonuçlarını içerir. Bu sonuçların değerlendirilmesi iki aşamada yapılır. İlk aşamada, Levene Testi’nin sonuçlarına bakılır. İkinci aşamada ise, Levene testi sonuçlarına dayanarak, t değerinin anlamlı olup olmadığına karar verilir.
Levene testinin amacı, analiz edilen iki grubun varyanslarının eşit olup olmadığını kontrol etmektir. Parametrik testlerin gerekliliklerinden biri, analiz edilen grupların eşit varyanslara sahip örneklerden oluşmasıdır. Bu nedenle, varyansların eşit olup olmadığı durumlarında, standart hata (sapma) farklı şekillerde hesaplanır, bu da t değerlerinin de farklı olmasına yol açar. Bu nedenle, tablonun üçüncü sütunundaki Levene testi F değerinin anlamlı olup olmadığını kontrol etmek için F’in hemen yanında bulunan “Sign.” sütununa bakılır. Eğer bu değer 0.05’ten küçükse (yani iki grubun varyansları farklıysa), “Equal variance not assumed” satırındaki “Sig. (2-tailed)” başlığı altındaki değerlendirme yapılır. Eğer Levene testi grup varyansları arasında bir fark olmadığını gösterirse (yani Sign.>0.05 ise), “Equal variance assumed” satırındaki “Sig. (2-tailed)” başlığı altındaki değere bakılır. Sonuç olarak, bağımsız iki grup arasındaki t-testi sonuçlarını değerlendirmek için belirli kriterler kullanılır.
Bağımsız iki grup t-testi sonuçlarını yorumlamak için, ilk olarak Levene Testi sonuçlarını dikkate alırız.
Eğer Levene Testi, gruplar arasındaki varyans farklılığını gösteriyorsa (yani Sign değeri 0.05’ten küçükse), o zaman “Equal Variance Not Assumed” satırını incelemeliyiz. Bu satırdaki “Sig. (2-tailed)” değeri 0.05’ten büyükse, gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır. Ancak bu değer 0.05’ten küçükse, gruplar arasında anlamlı bir fark olduğunu ifade eder.
Öte yandan, eğer Levene Testi, gruplar arasında varyans farklılığı olmadığını gösteriyorsa (yani Sign değeri 0.05’ten büyükse), “Equal Variance Assumed” satırına bakmamız gerekiyor. Bu satırdaki “Sig. (2-tailed)” değeri 0.05’ten büyükse, bu durumda da gruplar arasında anlamlı bir farkın bulunmadığını anlarız. Ancak bu değer 0.05’ten küçükse, bu durumda gruplar arasında anlamlı bir fark olduğunu belirtir.
Tablodaki verilere göre, cinsiyetler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu sonucuna ulaşabiliriz. Grup istatistiklerine baktığımızda, erkeklerin kadınlardan ortalama olarak daha yüksek maaş aldığı görülmektedir.
Verilerinizin analizi ve yorumlanması konusunda, akademik alanda her konuda yardıma ihtiyacınız varsa, uzman ekibimizle birlikte size yardımcı olmaktan mutluluk duyarız. Projelerinizin gereksinimlerini değerlendirebilir, size en uygun hizmetleri sunabiliriz. İletişime geçmek ve daha fazla bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.